Jak dawniej uzyskiwano wzory na tekstyliach, zanim wynaleziono maszyny i programy do druku cyfrowego? Ręcznie! Za pomocą bloków drewninanych, które działały jak stemple.
W projekcie „Łódzkie Druki Ludowe. W poszukiwaniu śladów dziedzictwa dawnych farbiarzy i drukarzy” chcemy zbadać regionalne tradycje drukowania tkanin w Łodzi, Łowiczu i Pabianicach. W kolekcjach muzeów w wymienionych miejscowościach znajdują się zabytkowe klocki drukarskie (w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi jest ich ponad 100!), które reprezentują dawne wzornictwo i historię zawodów farbiarza, rzeźbiarza klocków drukarskich i drukarza tkanin.
Poprzez warsztaty stemplowania i linorytu dla dzieci i dorosłych, wyrzeźbienie stempli inspirowanych zbiorami muzeów oraz wydawnictwa, chcemy odnowić pamięć o tradycyjnym druku Polski centralnej oraz pokazać bogactwo wzornictwa regionalnego szerokiej grupie odbiorców. Mamy nadzieję, że dawne technologie i zdobnictwo, zainspirują Was do tworzenia własnych połączeń z tradycją!
Klocek drukarski i jego odbitka na wystawie Muzeum w Łowiczu, fot. Anna Raczkowska
Działania projektu
Społeczna akcja gromadzenia śladów dawnych drukarzy i farbiarzy
Strychy, piwnice i stare szafy potrafią przez lata skrywać piękne rodzinne pamiątki. Może wśród nich znajdują się drewniane stemple albo spódnica z drukowanym ręcznie wzorem? Podczas akcji społecznej zaprosimy mieszkańców Łodzi, Łowicza, Pabianic i okolicy do poszukania śladów drukarstwa tkanin w ich rodzinnych skarbach. Z dobrych źródeł (R. Reinfuss, “Polskie druki ludowe na płótnie”) wiemy, że Łowicz był ośrodkiem drukarstwa, a zdobione stemplami tkaniny były używane w sieradzkich, piotrkowskim, łowickim, sochaczewskim, a także w okolicy Łodzi i Żyrardowa. Akcji będą towarzyszyć unikatowe, stemplowane pocztówki!
Spotkania w muzeach w Pabianicach, Łowiczu i Łodzi – partnerach projektu
Zapraszamy na prezentacje i opowieści o ludowym drukarstwie w muzeach w Łowiczu i Pabianicach! Spotkania poprowadzi Anna Raczkowska – łódzka rzeźbiarka, prezeska Wici i inicjatorka projektu. W 2020 roku zrealizowała autorski projekt “Drzeworyt w polskich drukach ludowych”. W trakcie spotkań Anna opisze proces wytwarzania stempli do druku, pokaże współczesne narzędzia pracy, oraz przykłady drzeworytów ze swojej pracowni. O spotkaniach informujemy na naszym profilu na FB.
Warsztaty stemplowania papieru i tkanin oraz warsztaty linorytu
Żeby poznać i zrozumieć technikę, najlepiej spróbować jej w praktyce. Na warsztatach stemplowania papieru i tkanin klockami drzeworytniczymi będzie można wcielić się w rolę drukarza. Uczestnicy wykonają pocztówkę, obrazek lub druk na tekstyliach, wykorzystując stemple z motywem ze zbiorów muzealnych. Na warsztatach linorytu będziemy tworzyć bloki drukarskie w miękkim i bezpiecznym podłożu (rodzaj gumy/linoleum) za pomocą dłutek. Mamy nadzieję, że każdy/a uczestnik/czka zabierze do domu własnoręcznie wykonany stempel!
Webinary „Skarby z muzeum – Drzeworyt w drukach ludowych województwa łódzkiego” oraz „Odbijamy!”
Wszystkich, którzy nie będą mogli wziąć udziału w spotkaniach i warsztatach na żywo, zapraszamy do obejrzenia webinarów. “Skarby z muzeum – Drzeworyt w drukach ludowych województwa łódzkiego” – o wzornictwie środkowej Polski i technologii druku tekstylnego z perspektywy twórcy-rzemieślnika. “Odbijamy! “ – wirtualna prezentacja stemplowania w pracowni Anny Raczkowskiej. Opowieść o narzędziach oraz procesie drukowania krok po kroku. Prowadząca pokaże również przykłady
wzorów realizowanych w dawnych drukarniach województwa łódzkiego.
Wirtualne wystawy fotografii unikatowych obiektów związanych z drukarstwem tkanin
Jednym z celów projektu jest popularyzacja łódzkich druków ludowych w formie cyfrowej, w formie otwartej i dostępnej niedopłatnie dla wszystkich użytkowników Inernetu. W tym celu zbudujemy wirtualne wystawy fotografii eksponatów związanych z tradycją druków ludowych. Wystawy online zostaną zaprezentowana również jako pliki wideo z prezentacją zdjęć i opisami, opublikujemy je na naszym kanale YouTube i w mediach społecznościowych.
Zapraszamy do relacji z projektu w naszych mediach społecznościowych! Możecie na bieżąco śledzić relacje z wizyt w muzeach, warsztatów, postępy w akcji społecznej oraz fotografie unikatowych stempli drukarskich!
Pierwsze projektowe warszaty stemplowania w Łodzi, fot. Anna Raczkowska
Partnerzy projektu
Projekt „Łódzkie Druki Ludowe. W poszukiwaniu śladów dziedzictwa dawnych farbiarzy i drukarzy” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa – Wspólnie dla dziedzictwa.
